มะขามป้อม ผลไม้สมุนไพรที่ก้องไกลระดับโลก

            ในบรรดาสมุนไพรทั้งหมดนั้น มีไม่กี่ชนิดทีเป็นผลไม้สมุนไพรกล่าวคือ มีการนำมาบริโภคในรูปแบบผลสดแบบผลไม้ และสามารถนำมาใช้แปรรูปเป็นยาสมุนไพรได้ด้วย  โดยชนิดหลักๆที่ผู้เขียนคิดขึ้นมาได้ก็จะมีอาทิเช่น สมอไทย ทับทิม กระเจี๊ยบ มะขาม ฯลฯ แต่ที่จะกล่าวถึงในที่นี้ก็คือ “มะขามป้อม” สมุนไพรที่พบได้ในไทย(ซึ่งจริงๆแล้วไทยก็เป็นประเทศหนึ่งที่เป็น 1 ในหลายๆประเทศที่ถูกระบุว่าเป็นถิ่นกำเนิดของมะขามป้อมเช่นกัน) สำหรับมะขามป้อมนี้นับได้ว่าเป็นสมุนไพรที่มีประวัติอันยาวนานมาก เพราะมีปรากฏในพระไตรปิฎก เล่มที่ 33 พระสุตันตปิฎก เล่มที่ 25 ขุททกนิกาย พุทธวงศ์ มุสสพุทธวงศ์ ได้กล่าวว่า “พระพุทธเจ้า ปุสสพุทธเจ้าได้ประทับเพื่อตรัสรู้ ณ.ควงไม้มะขามป้อม หลังจากบำเพ็ญเพียรมาได้ 7 วัน (รวมถึงในตำราของพระภิกษุ ก็ยังระบุไว้ว่า มะขามป้อมเป็นผลไม้ที่มีโอสถในตัว สามารถเก็บไว้ฉันได้ยามวิกาลและโดยถือเป็นปรมัตถ์(หรือยา) และเมื่อนำมาดองกับน้ำมูตรก็จะเป็นยา รักษาโรคต่างๆและเป็นอายุวัฒนะได้เช่นเดียวกับสมอไทยดองน้ำมูตร เช่นกัน) “ซึ่งคาดเดาได้ว่า ในประเทศแถบเอเชียใต้ เช่น อินเดีย ศรีสังกา บังคลาเทศ นั้นอาจจะมีการใช้ประโยชน์จากมะขามป้อมกันมาช้านานแล้ว ซึ่งก็มีข้อมูลสอดคล้องกับข้อสันนิษฐานดังกล่าวคือ ว่ากันว่า มะขามป้อมนี้ เป็นสมุนไพรที่คนในอินเดียใช้กันมาเป็นพันๆปีแล้ว โดยใช้ในสรรพคุณที่เป็นยาอายุวัฒนะ และคนอินเดียยังเรียกชื่อมะขามป้อมว่า Amla (อัมรา) หรือ Amalaka ซึ่งแปลว่า พยาบาล หรือ แม่ ซึ่งความหมายนี้สะท้อนให้เห็นว่า มะขามป้อม เปรียบได้ดังพยาบาลหรือแม่ของผู้ที่ใช้หรือบริโภคมะขามป้อม เพราะมะขามป้อมก็จะช่วยดูแลสุขภาพของผู้บริโภคเช่นกัน และเมื่อประมาณ 100 กว่าปีที่ผ่านมานี้ในสหรัฐอเมริกา ได้มีการศึกษาเกี่ยวกับมะขามป้อมอย่างจริงจัง โดยเริ่มตั้งแต่ในปี 1901 หน่วยงานเกษตรในสหรัฐอเมริกาได้นำเมล็ดมะขามป้อมไปปลูกที่รัฐฟลอริดา ตามสวนสาธารณะทั่วๆไปจนถึงปี 1945 ที่มีรายงานจากประเทศอินเดียว่ามะขามป้อม 1 ลูกนั้นให้วิตามินซีสูงกว่าวิตามินซีสังเคราะห์ถึง 12 เท่า และมากกว่านี้ส้มคั้นสด ถึง 20 เท่าเลยทีเดียวและในสหรัฐอเมริกา มะขามป้อมได้กลายเป็นส่วนประหลักของยา Shawket ซึ่งเป็นยาที่ใช้รักษาอาการของผู้ที่เป็นโรคไวรัสตับอักเสบบีและซี รวมถึงยา Livzon ซึ่งใช้สารสกัดด้วยน้ำของสมุนไพร 5 ชนิด (มีมะขามป้อมรวมอยู่ในนั้นด้วย) เป็นยาป้องกันและรักษาโรคจากสภาวะ เอดส์ ไข้หวัดใหญ่ วัณโรค ตับอักเสบ นอกจากนี้ยังเป็นส่วนผสมของยา Livad รักษาตับอักเสบและยา Glufac รักษาเบาหวาน ซึ่งยาทั้งหมดนี้ได้รับการจดสิทธิบัตรในอเมริกาแล้ว จะเห็นได้ว่ามะขามป้อม ผลไม้ผลเล็กๆ นี้มีสิ่งที่ยิ่งใหญ่ซ่อนอยู่ข้างใน ซึ่งน่าจะเหมาะกับฉายา “เล็กพริกขี้หนู” จริงๆ